वडा वडामा सम्पति कर सम्बन्धि छलफल सुरू

स्थानीय तहले पर्याप्त मात्रमा छलफल नै नगरी कर उठाएको गुनासो वढ्दै जादा सिन्धुपाल्चोकको एक स्थानिय तहले वडामै पुगेर छलफल तथा अन्तरक्रीया सुरु गरेको छ । जिल्लाको त्रिपुरासुन्दरी गाउपालिकाले स्थानीय तहले कर निर्धारण गर्दा जनताले तिर्न सक्ने क्षमता हेर्न र सम्पती कर सम्बन्धी अष्पस्टता चिर्न प्रशिक्षण तथा अन्तरक्रीया गरीरहेको छ । मंसिर १३ गते ५ नम्बर वडा तौथलिबाटे एकिकृत सम्पती कर सम्बन्धी छलफल सुरु भएकोमा १७ गते १ नम्बर वडा घोर्थलि , १८ गते वडा नम्बर २ चोकटि, १९ गते वडा नम्बर ३ धुस्कोटमा सम्पन्न भईसकेको गाउपालिका अध्यक्ष भुपेन्द्र श्रेष्ठले बताउनुभयो । २५ गतेभित्र बाकि सबै वडामा पुग्ने गरी कार्यक्रम निर्धारण गरीएको छ ।

‘स्थानीय तहलाई कर लिने नयाँ अभ्यास भएकाले पर्याप्त मात्रामा जनतासँग छलफल नै नगरी कर निर्धारण गर्दा जनताले तिर्न सक्ने क्षमताको समेत विश्लेषण नहुने रहेछ ।’ गाउपालिका अध्यक्ष श्रेष्ठले भन्नुभयो । ‘एकिकृत सम्पती कर सम्बन्धी छलफलपछि पालिकाको आन्तरीक सा्रेतको लागि नागरीक र वडा प्रतिनिधिलाई कर बुझाउने निति राम्रो हो भन्ने निष्कर्षमा पुग्न सक्यौ ’ अध्यक्ष श्रेष्ठले भन्नुभयो ।संविधान र कानुनविपरीत केही स्थानीय तहले कर उठाएको पाइएको देखेर आफुहरु छलफलमा गएको उपाध्यक्ष दुर्गादेवि नेपाल बताउनुहुन्छ ।

अहिलेको संविधान र स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन–२०७४ अनुसार लिन मिल्ने र नमिल्ने करसमेत निर्धारण भएको छ यसबारे थप प्रष्ट हुने मौका छलफबाट मिलेको १ नम्बर वडाका अध्यक्ष कर्ण बहादुर खड्काले जानकारी दिनुभयो । छलफलमा आन्तरीक सा्रेत वृद्धिका लागि आगामि आर्थिक वर्षबाट घर संगै घर टहरा भएको जग्गाको मालपोत तिरो गाउपालिकामा बुझाउने र बाकि जग्गा जमिनको तिरो जिल्ला मालपोत कार्यलयमै बुझाउने गरी निर्णय लिने सहमती भएको छ । ३ नम्बर वडाका अध्यक्ष सुकदेव रिसाल सम्पती कर गाउपालिकामा लागु गराउन द्येरै चुनौतिहरु रहेको उल्लेख गर्नुहुन्छ । तत्कालको छलफलमा ५ लाख सम्मको मुल्याङ्रकन देखिए रु ५० ,६ लाख सम्मको मुल्याङनको रु ६०,७ लाख सम्मको मुल्याङ्रकनको रु ७० गरी वार्षिक तिरो गाउपालिकामा बुझाउनुपर्ने निति बनाउने तयारीमा गाउकार्यपालिका देखिन्छ । एक त आफु खुसि मुल्याङ्रकन गरीने हो भने देखिने समस्या अर्को गुठिको जग्गा भोगचलन गरेकाहरु दोहोरो मारमा पर्न सक्ने ३ नम्वर वडाका अध्यक्ष सुकदेव रिसालको तर्क छ । सिन्धुपाल्चोक जिल्लाका स्थानिय तहमा नेपाली कांङ्गे्रसले जितेका स्थानमा कर मिनाह र नेकपाले जितेका स्थानमा कर लागु गर्दा कुरा बाझीएको देखिन्छ । यसअगि प्रदेश तथा स्थानीय तहको कर सम्बन्धमा अध्ययन गर्न गठित समितिले तयार पारेको प्रतिवेदनमा स्थानीय तहले जनतासँग छलफल नै नगरिकन विभिन्न शीर्षकमा कर उठाएको उल्लेख छ ।

यस अघि स्थानीय तहले जथाभावी कर लिएको गुनासो आएपछि सरकारले संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका सचिव दिनेशकुमार थपलियाको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय समिति गठन गरेको थियो । जिल्लाको त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिकाले आगामि आर्थिक वर्षबाट कर कसरी लागु गर्ने भनेरनै स्थानिय र जनप्रतिनि संग मेला गराएर सुझाव कार्यन्वयनको बाटोमा अगि बढेको छ ।
पालिकाले ६ वटै वडामा अध्यक्ष ,सचिव ,वडा सदस्य र जनप्रतिनिधि संगै जनता संगै राखेर करबारे अन्तक्र्रिया गरेर अध्ययन गरीरहेको छ ।